ΝΕΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΓΙΑ 8 ΒΟΤΑΝΑ

Οι νέες έρευνες δείχνουν πώς τα βότανα μπορούν να ανακουφίσουν από το σωματικό πόνο, να προστατέψουν από τη νόσο του Alzheimer και να προλάβουν τον καρκίνο και τις καρδιακές παθήσεις.

Δεντρολίβανο: Αποτρέπει την καρκινογένεση Όταν το κρέας καίγεται δημιουργούνται κάποιες ουσίες που επιστημονικά ονομάζονται ετεροκυκλικές αμίνες (HCA). Οι HCA σχετίζονται με την πρόκληση διάφορων μορφών καρκίνου, όπως του μαστού, των πνευμόνων και του γαστρεντερικού συστήματος. Η προσθήκη εκχυλίσματος δεντρολίβανου στο κρέας κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος μπορεί να μειώσει σημαντικά τη δημιουργία τους. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, αυτή η δράση του οφείλεται στο γεγονός ότι περιέχει ισχυρά αντιοξειδωτικά στοιχεία που καταστρέφουν τις HCA.

Πού αλλού βοηθά: Διεγείρει τη λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος. Ως αντιοξειδωτικό, ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό, βοηθά σε περιπτώσεις αρτηριοσκλήρυνσης και τονώνει τη λειτουργία της καρδιάς. Επιπλέον, είναι διεγερτικό της κυκλοφορίας του αίματος και ενδείκνυται για περιπτώσεις ατονίας, υπερκόπωσης και εξάντλησης.
Τρόπος χρήσης: Θα το βρείτε σε μορφή αιθέριου ελαίου, ενώ χρησιμοποιείται επίσης το βάμμα και το έγχυμά του. Μπορείτε ακόμη να το χρησιμοποιήσετε ως μυρωδικό στο φαγητό σας.
Τι να προσέξετε: Σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει ίλιγγο και σπασμούς. Θα πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η εξωτερική χρήση του μπορεί να ερεθίσει μια ευαίσθητη επιδερμίδα.

Εχινάκεια: Ενισχύει τις φυσικές άμυνες του οργανισμού Αυτό το βότανο θεωρείται ο καλύτερος φυτικός σύμμαχος του ανοσοποιητικού. Γερμανικές έρευνες έχουν δείξει ότι διαθέτει αντιμικροβιακή δράση. Βοηθά στην πρόληψη και τη θεραπεία των κρυολογημάτων και κάθε είδους μόλυνσης, είτε αυτή προέρχεται από ιούς, βακτήρια ή μύκητες   

Πού αλλού βοηθά: Ανακουφίζει από τους πόνους των αρθρώσεων. Η εχινάκεια έχει επίσης αποδειχτεί ότι επιδρά θετικά σε προβλήματα των αρθρώσεων (μετριάζει τους πόνους), εμφανίζοντας σημαντική αντιφλεγμονώδη δράση.

Τρόπος χρήσης: Θα τη βρείτε σε μορφή κάψουλας, ενώ χρησιμοποιείται και το βάμμα και το αφέψημά της.
Τι να προσέξετε: Σε γενικές γραμμές, η εχινάκεια είναι ασφαλής και δεν προκαλεί παρενέργειες. Παρ” όλα αυτά, το βότανο δεν 

πρέπει να λαμβάνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, από παιδιά κάτω των 2 ετών και από άτομα που πάσχουν από φυματίωση ή αυτοάνοσα νοσήματα (ερυθηματώδη λύκο, ρευματοειδή αρθρίτιδα κ.λπ.).
Δείτε: Εχινάκεια (εχινάκια) – Ιδιότητες.

Κανέλα: Μειώνει το σάκχαρο
Νέες μελέτες δείχνουν ότι μία κουταλιά κανέλα την ημέρα μπορεί να ελαττώσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2. Το μπαχαρικό στηρίζει τη δράση του στην υδατοδιαλυτή πολυφαινόλη MHCP, μια ουσία που μιμείται τη δράση της ινσουλίνης.

Πού αλλού βοηθά: Ρίχνει τη χοληστερόλη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι περιέχει το έλαιο cinnamaldehyde, το οποίο -όπως έχουν δείξει οι επιστημονικές μελέτες- εμποδίζει τη συσσώρευση αιμοπεταλίων και μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, προφυλάσσοντας τον οργανισμό από καρδιαγγειακά νοσήματα.
Τρόπος χρήσης: Κυρίως ως μυρωδικό σε φαγητά και γλυκά, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την παρασκευή αφεψήματος. Επιπλέον, στην αγορά διατίθεται και σε μορφή αιθέριου ελαίου.
Τι να προσέξετε: Αν πάσχετε από διαβήτη, μην το παρακάνετε. Η υπερκατανάλωση κανέλας ή προϊόντων που την περιέχουν μπορεί να επηρεάσει τη δράση της φαρμακευτικής αγωγής που ακολουθείτε. Επιπλέον, θα πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, συμβουλεύεστε πάντα το γιατρό σας πριν κάνετε οποιαδήποτε αλλαγή στη διατροφή σας.

Σκόρδο: Μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου Σύμφωνα με νέες μελέτες, το σκόρδο έχει πολυάριθμες θεραπευτικές ιδιότητες. Μια από αυτές είναι η πρόληψη διάφορων μορφών καρκίνου. Για παράδειγμα, όσοι καταναλώνουν πάνω από 6 σκελίδες σκόρδο την εβδομάδα έχουν 30% λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν από καρκίνο του παχέος εντέρου και 50% να εκδηλώσουν καρκίνο στο στομάχι.
Πού αλλού βοηθά: Προστατεύει την καρδιά. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση «British Medical Journal», 2 ωμές σκελίδες σκόρδο την εβδομάδα μπορούν να μειώσουν κατά 25% τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακών νοσημάτων.
Τρόπος χρήσης: Σε σκόνη ή φρέσκο βολβό, καθώς και σε ταμπλέτες.
Τι να προσέξετε: Παρόλο που δεν έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες από τη χρήση του σε ενηλίκους, συμβουλευτείτε το γιατρό σας προτού το χορηγήσετε για φαρμακευτικούς λόγους σε παιδιά μικρότερα των 12 ετών.

Τζίντζερ (πιπερόριζα): Αποτρέπει τη ναυτία Πολυάριθμες μελέτες επιβεβαιώνουν τη γνωστή «σπιτική» συνταγή της γιαγιάς: Το τζίντζερ (πιπερόριζα) πράγματι μπορεί να ηρεμήσει το στομάχι και να σταματήσει τη ναυτία, η οποία ενδεχομένως οφείλεται σε διάφορες αιτίες, όπως ένα ταξίδι, μια εγκυμοσύνη ή τη χημειοθεραπεία. Χάρη στις ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητές του, το τζίντζερ εμποδίζει την επίδραση της σεροτονίνης -χημική ουσία που παράγεται από τον εγκέφαλο και από το στομάχι κάθε φορά που εμφανίζεται ναυτία-, καθώς και την παραγωγή ελεύθερων ριζών.
Πού αλλού βοηθά: Ρίχνει την πίεση και μειώνει τον πόνο των αρθρώσεων. Η πιπερόριζα, καθώς βοηθά στην ομαλή κυκλοφορία του αίματος, μπορεί να ρίξει την αρτηριακή πίεση. Επιπλέον, νέα αμερικανική έρευνα έδειξε ότι το εκχύλισμα του τζίντζερ, χάρη στις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που έχει, ενδέχεται να ανακουφίζει από τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Και όχι μόνο. Άλλη μελέτη, που διεξάχθηκε από το Κέντρο Μελέτης Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, έδειξε ότι ανάμεσα στις ιδιότητές του συγκαταλέγεται και η ικανότητά του να εξουδετερώνει τα καρκινικά κύτταρα που οδηγούν σε καρκίνο των ωοθηκών (σε δοκιμαστικούς σωλήνες).
Τρόπος χρήσης: Σε κάψουλες, σκόνη, έγχυμα ή βάμμα.
Τι να προσέξετε: Αποφεύγετε τη χρήση του για φαρμακευτικούς σκοπούς, αν πάσχετε από πεπτικά έλκη. Μη χρησιμοποιείτε το έλαιό του εσωτερικά χωρίς ιατρική παρακολούθηση.

Τζίνσενγκ (κινεζικό): Τονώνει τον οργανισμό Το συγκεκριμένο κινέζικο βότανο έχει την ιδιότητα να μεταφέρει οξυγόνο στα κύτταρα και να απομακρύνει από το σώμα κάθε μορφής τοξίνες. Επιπλέον, αποτελεί καλό διεγερτικό διανοητικής και σωματικής ενέργειας.
Πού αλλού βοηθά: Μειώνει το στρες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το τζίνσενγκ είναι εξαιρετικό στην αντιμετώπιση πιεστικών καταστάσεων, οι οποίες προκαλούν έντονο βραχυχρόνιο άγχος. Παρ” όλα αυτά, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η λήψη του για διάστημα μεγαλύτερο των 6 εβδομάδων αντενδείκνυται.
Τρόπος χρήσης: Σε μορφή κάψουλας, ενώ χρησιμοποιείται και η ξηρή ρίζα του ή το εκχύλισμά του.
Τι να προσέξετε: Αποφύγετέ το αν έχετε υψηλή πίεση ή καρδιαγγειακές παθήσεις, αν λαμβάνετε κορτικοστεροειδή ή φάρμακα για διαβήτη, υψηλή πίεση ή καρδιακά νοσήματα.

Χαμομήλι: Αποτρέπει τις «παθήσεις του γήρατος» Είναι ήπιο ηρεμιστικό και περιέχει αντιφλεγμονώδη συστατικά, τα οποία βοηθούν στην αντιμετώπιση αρκετών προβλημάτων υγείας σχετικών με τη γήρανση, όπως η αρθρίτιδα.
Πού αλλού βοηθά: Ανακουφίζει από προβλήματα του πεπτικού. Το συγκεκριμένο βότανο είναι σωτήριο για τους πόνους στο στομάχι και την κοιλιά, τη δυσπεψία, τη γαστρίτιδα, τα αέρια και τους κολικούς. Ακόμη, χρησιμοποιείται για τα έλκη του πεπτικού, το φούσκωμα και την καούρα.
Τρόπος χρήσης: Θα το βρείτε σε κάψουλες, ενώ μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το αφέψημα ή το βάμμα του. Ακόμη, διατίθεται ως αιθέριο έλαιο.
Τι να προσέξετε: Στη νωπή μορφή του μπορεί να προκαλέσει δερματίτιδα. Στην εγκυμοσύνη αποφύγετε την εξωτερική χρήση του.

Χρυσόρριζα (κουρκούμη): Ανακουφίζει από την αρθρίτιδα Περιέχει κουρκουμίνη, μια αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη ουσία, που η δράση της μοιάζει με αυτήν των αναστολέων COX-2 (φάρμακο για την αρθρίτιδα). Τα συγκεκριμένα σκευάσματα μειώνουν το ένζυμο που προκαλεί την εμφάνιση και τον πόνο της αρθρίτιδας.
Πού αλλού βοηθά: Προλαμβάνει τον καρκίνο και τη νόσο του Alzheimer. Μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες χρυσόρριζας παρουσιάζουν μειωμένη συχνότητα καρκίνου του μαστού, του προστάτη, των πνευμόνων και του ορθού. Επιπλέον, η κουρκουμίνη βοηθάει στην πρόληψη της εμφάνισης όγκων. Μάλιστα, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αυτή η ουσία συμβάλλει στην απομάκρυνση των αμυλοειδών πλακών από τον εγκέφαλο – βασική ανωμαλία που παρατηρείται στη νόσο του Alzheimer.
Τρόπος χρήσης: Ως αφέψημα, σκόνη ή βάμμα.
Τι να προσέξετε: Μπορεί να προκαλέσει εξανθήματα στο δέρμα.
……………………………………………………………………………………………..
Από τη Μαρία Μυλωνά. Στο θέμα συνεργαστήκαν: * Αλεξάνδρα Κουμαντάκη, ιατρός-ομοιοπαθητικός * Ευφροσύνη Παπακωνσταντίνου, παθολόγος-ομοιοπαθητικός * Ναταλία Τζήμα, παθολόγος, υποψήφια διδάκτωρ στην έδρα Διαιτολογίας και Διατροφής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Πηγή: ΑΝΕΞΗΓΗΤΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

ΔΙΚΤΑΜΟΣ Ο ''ΕΡΩΝΤΑΣ'' ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

   Γνωστό από τη Μινωική περίοδο, το Δικταμο προτάθηκε από τον Ιπποκράτη για την αντιμετώπιση διαταραχών του γαστρεντερικού συστήματος, τον συνιστούσε σε έμπλαστρο για τη χοληδόχο κύστη, τους πνεύμονες και τα πρηξίματα. Στον Μεσαίωνα οι Τραππιστές και οι Βενεδικτίνοι μοναχοί χρησιμοποιούσαν το δίκταμο για την παρασκευή λικέρ που έφερε το όνομά τους, όπως η τραππιστίνη και η βενεδικτίνη χρησιμοποιείται για των αρωματισμό των καλών λικέρ και βερμούτ όπως  το άρκεμπιζ, το κινζάνο καθώς και αυτών της ποτοποιίας Martini & Rossi στην Ιταλία η οποία εισάγει ετησίως αρκετούς τόνους από αποξηραμένο δίκταμο για να τον χρησιμοποιήσει ως βασικό συστατικό για τον αρωματισμό των προϊόντων της.

Ηταν το ιερό φυτό της της Άρτεμης Δίκτυννας. Τον χρησιμοποιούσαν στην παρασκευή θεραπευτικών αλοιφών και αρωματικών οίνων (Δικταμίτης οίνος). Το έλαιο που παρασκεύαζαν από το φυτό είχε τονωτικές και διεγερτικές ιδιότητες. Αιθέριο έλαιο δίκταμου μέσα σε ελαιόλαδο προσφερόταν στους θεούς, στους βασιλιάδες και ιερείς της Μινωικής Κρήτης, των Μυκηνών και της Πύλου από τον 15^ο έως και τον 13^οαιώνα π.Χ.

O Πλίνιος αναφέρεται σ` αυτό το φυτό: "Tο φυτόν καλούμενον δίκταμον εις ουδέν άλλο μέρος φύεται ειμη εν τη νήσω Kρήτη".

O Θεόφραστος στο έργο του "Περί Φυτών ιστορίες" γράφει: ``Tο δίκταμο είναι φυτό που βγαίνει μόνο στη Κρήτη....Σύμφωνα με το Θεόφραστο χρησιμοποιήθηκε άπειρες φορές την ώρα του τοκετού σαν κατάπλασμα χαμηλά στην κοιλιά για τη δυστοκία. Τον προφύλαγαν μάλιστα μέσα στο κενό των βλαστών του άρτηκα και του καλαμιού μην τυχόν και χάσει τις ιδιότητές του

Είναι σπάνιο, διότι ο τόπος που το παράγει είναι μικρός και οι κατσίκες το βόσκουν επειδή τους αρέσει.
Ο Δίκταμος ήταν γνωστός από την αρχαιότητα και οι αρχαίοι γιατροί του απέδιδαν πολλές θεραπευτικές ιδιότητες.

Ο Διοσκουρίδης θεράπευε τις πληγές των στρατιωτών σε περιόδους πολέμου.

Kατά την αρχαιότητα το άγαλμα της θεάς Aρτέμιδος, η οποία εκτός των άλλων ήταν και προστάτης των επιλόχων γυναικών, έφερε στο κεφάλι της στεφάνι από δίκταμο.
Eπίσης, κατά την αρχαιότητα θεωρούσαν το δίκταμο ικανό να απορρίπτει τα σιδερένια τόξα από τα πληγωμένα σώματα.
Σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς αυτό έγινε γνωστό από τα αγριοκάτσικα της Kρήτης [τους Kρητικούς Aίγαγρους (Capra aegagrus)] τα οποία όταν πληγώνονταν και έμενε το βέλος στο σώμα τους, έτρωγαν δίκταμο και αυτό έπεφτε αμέσως.

O Aριστοτέλης στο έργο του "Περί των ζώων ιστορίαι" αναφέρει τα εξής: "Tας δε εν τη Kρήτη αίγας τας αγρίας όταν τοξευθώσι ζητείν το δίκταμνον δοκεί γαρ εκβλητικόν είναι των βελών". Κατά την αρχαιότητα θεωρούσαν το δίκταμο ικανό να απορρίπτει τα σιδερένια τόξα από τα πληγωμένα σώματα.
O Bιργίλιος στο 12ο βιβλίο της "Aινειάδας" του, διηγείται ότι όταν πληγώθηκε ο Aινείας από βέλος, η μητέρα του η Aφροδίτη πήγε και μάζεψε δίκταμο στο όρο Ίδη της Kρήτης "φυτόν ύπερ επιζητεί η άγρια αίξ, όταν το ταχύ βέλος του κυνηγού την πληγώση".

Η Αφροδίτη θεράπευσε με αυτόν τον Αινεία στον Τρωικό πόλεμο και επίσης τον χρησιμοποίει η

ίδια όταν αισθάνθηκε τους πόνους του τοκετού, πετάχτηκε στην Κρήτη, στο όρος Ίδη (Ψειλορίτης), μάζεψε φύλλα δικτάμου και τα χρησιμοποίησε κατάλληλα.

ΣΥΛΛΟΓΗ

Ο άγριος δίκταµος σε παλαιότερα χρόνια συλλεγόταν σε ολόκληρη την Κρήτη από χωρικούς για δική τους χρήση ή προκειµένου να το πουλήσουν. Οι συλλέκτες ήταν µεµονοµένοι ή σε οµάδες πηγαίνοντας σε διάφορες περιοχές του νησιού προκειµένου να εξασφαλίσουν άφθονο υλικό. Αναλογικά µε την ονοµασία του ∆ικτάµου σε κάθε περιοχή, τους συλλέκτες αυτούς τους ονόµαζαν Ερωντάδες, Αττιτανολόγους, Βοτανολόγους ή Μαζωχτάδες. Οι οµάδες (πατούλιες) αυτές χωρίς να έχουν ιδιαίτερες γνώσεις αναρριχητικής τεχνικής και µε πρωτόγονο εξοπλισµό (δένονταν με γερά σκοινιά, τα οποία λέγοντανγούμενες ) και κρέμονταν στους βράχους και μάζευαν ή ξερίζωναν ολόκληρο το φυτό χρησιμοποιώνταςμακρυά κοντάρια τα οποία έφεραν μεταλλική περόνη στην άκρη. Λόγω αυτής της επικινδυνότητας πήρε και το όνομα "έρωντας", γιατί πρέπει να 'χει κανείς το πάθος του έρωτα για ν' αποφασίσει να διακινδυνέψει τη ζωή του για να το μαζέψει. Τα απροσπέλαστα µέρη και τα θανατηφόρα ατυχήµατα που έγιναν κατά τη διάρκεια της συλλογής, ανάγκασαν τους Κρητικούς, ιδιαίτερα κοντά σε τοποθεσίες που βρίσκονταν οι φυσικοί πληθυσµοί, να ξεκινήσουν την συστηµατική καλλιέργεια το 1920-23.

ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο δίκταμος έχει εμπνεύσει τους Κρητικούς καλλιτέχνες οι οποίοι τον έχουν τραγουδήσει πολλές φορές με την λύρα τους, καθώς ως φαίνεται η ιδιομορφία του η δυσκολία συλλογής, η ιδιότητες αλλά και η άγρια ομορφιά του στάθηκαν αφορμή για να γραφτούν αρκετές μαντινάδες όπως:

Δυο φυλαράκια δίκταμο βάνω του Ψηλορείτη

στο μπέτι μου για να γροικώ τη μυρωδιά σου Κρήτη

Ειν' η καρδιά μου δίκταμος σ' ενός γκρεμού τη μέση

κανείς να κόψει δε μπορεί όσο και να τ' αρέσει.

Φλισκούνι και χαμόμηλο αρυσμαρί και δυόσμο
βασιλικό και δίκταμο τον ήθελα τον κόσμο

Στση Δίχτης τη βουνοσειρά φυτρώνει ένα βοτάνι

από τα πιό καλύτερα που μόνο η Κρήτη βγάνει.

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

Ο δίκταμος είναι φυτό τονωτικό και διεγερτικό του πεπτικού συστήματος, σπασμολυτικό, στυπτικό, επουλωτικό, καταπραϋντικό των πόνων του στομαχιού και των εντέρων. Είναι ακόμη διουρητικό, χολαγωγικό, έμμηναγωγό, καταπολεμά τις αμοιβάδες, καταπραΰνει τον πονοκέφαλο και τον πονόδοντο .

 Ευεργετικό σε περιπτώσεις νευρικών διαταραχών, στο σκορβούτο, σε διαλείποντες πυρετούς. Το δίκταμο έχει αντισηπτική δράση, τονωτική και αντισπασμωδική. Χρησιμοποιείται για την επούλωση των τραυμάτων, ως καταπραϋντικό του πεπτικού συστήματος, καθώς και κατά της γρίπης και του κρυολογήματος. Δρα σπασμολυτικά και συμβάλει στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των κυκλοφορικών και καρδιολογικών προβλημάτων, ανακουφίζει από πονοκεφάλους, και στομαχικές διαταραχές, πονόδοντους και αποστήματα. Ενεργεί επίσης, ως αντιδιαβητικό, εμμηναγωγό αλλά και ως αφροδισιακό( στην Κρήτη το αναφέρουν και ως «έρωντα»).

Αντιοξειδωτική δράση του δίκταμου

Μια από τις σημαντικότερες δράσεις που παρουσιάζει το φυτό και η οποία έχει μελετηθεί αρκετά είναι η αντιοξειδωτική του δράση. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε [Lionis et al. 1998], χρησιμοποιήθηκαν υδατικά εκχυλίσματα από φυτά Origanum dictamnus τα οποία συλλέχθηκαν την περίοδο της άνοιξης (1gr σε 100ml). 

Στα πειράματα αυτά διαπιστώθηκε η αντιοξειδωτική δράση των παραπάνω δειγμάτων με δύο μεθόδους. Κατά την πρώτη μέθοδο, παρουσία των δειγμάτων μειώθηκε η αποδόμηση της δεοξυριβόζης κατά περίπου 50% μετά τη έκθεσή της σε υπεροξείδιο του υδρογόνου, σίδηρο και ασκορβικό οξύ. Στη δεύτερη μέθοδο, προσδιορίστηκαν τα προϊόντα υπεροξείδωσης των λιπών, όπου βρέθηκε ότι παρουσία των εκχυλισμάτων του φυτού, μειώθηκαν σημαντικά τα ποσοστά τους. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, τα αποτελέσματα αυτά πιθανότατα οφείλονται στην ύπαρξη των πολυφαινολών μέσα στα εκχυλίσματα του φυτού. Έχουν συζητηθεί διάφοροι μηχανισμοί για τη δράση των πολυφαινολών, όπως η επίδρασή τους στην LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη), που είναι παράγοντας πρόκλησης αθηρωματικών πλακών, η ένωση με τις ελεύθερες ρίζες που παράγονται από τους ενεργοποιημένους μεταβολίτες οξυγόνου, και η δέσμευση του σιδήρου που καταλύει τις οξειδωτικές αντιδράσεις. Τα παραπάνω δείχνουν, επομένως, ότι το συγκεκριμένο φυτό δρα ως αποτελεσματικό αντιοξειδωτικό στον ανθρώπινο οργανισμό και μειώνει τον κίνδυνο νοσημάτων που είναι απόρροια της επίδρασης των ενεργοποιημένων μεταβολιτών.

Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι τα υδατικά εκχυλίσματα του φυτού κατάφεραν να δεσμεύσουν με καλή απόδοση ρίζες υδροξυλίου που είχαν παραχθεί με διάφορους τρόπους [Moller et al. 1991].. . Πράγματι, πειραματικά διαπιστώθηκε ότι η αντιοξειδωτική δράση που παρουσίαζαν τα διάφορα εκχυλίσματα του φυτού, ήταν άμεσα συνδεδεμένη με τα περιεχόμενα σε αυτά φαινολικά συστατικά. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά και ο σημαντικός ρόλος των φαινολικών συστατικών ως "καθαριστές-παγίδες" (scavengers) ελευθέρων ριζών.

Το γεγονός ότι με το πέρασμα του χρόνου οι διάφορες φυσικές αντιοξειδωτικές ουσίες κερδίζουν συνεχώς έδαφος στην πρόληψη καρδιαγγεικών νοσημάτων και διαφόρων ειδών καρκίνου, οδήγησε και άλλους επιστήμονες στο να ελέγξουν την αντιοξειδωτική δράση του φυτού [Couladis et al. 2003]

Η επιστημονική αυτή ομάδα χρησιμοποίησε υπέργεια τμήματα του φυτού, τα οποία τα συνέλεξε την άνοιξη και τα εκχύλισε με αιθανόλη. 

Με τη χρήση, λοιπόν, του αιθανολικού εκχυλίσματος του φυτού διαπιστώθηκε ότι αυτό παρουσίαζε αντιοξειδωτική δράση ίδια με αυτή της ουσίας που χρησιμοποιήθηκε ως θετικό δείγμα, δηλαδή της α-τοκοφερόλης.

Μια ομάδα ερευνητών διαπίστωσε ότι το κλάσμα των συστατικών, το οποίο εκχυλιζόταν από το δίκταμνο με τη βοήθεια εξανίου, είχε ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, καθώς είχε αναφερθεί ότι ελάττωνε τη μεταλλαξιογόνο δράση ενός διατροφικού καρκινογόνου [Lagouri et al. 1996]. .

Αντιμικροβιακή δράση του δίκταμου

Πολλαπλές είναι οι μελέτες οι οποίες ασχολήθηκαν με τη διερεύνηση της αντιμικροβιακής δράσης του φυτού Origanum dictamnus.
Μία από αυτές [Sivropoulou et al. 1996], εξετάζει την επίδραση της παρουσίας του αιθερίου ελαίου του φυτού στην ανάπτυξη οκτώ διαφορετικών, Gram θετικών και αρνητικών, βακτηριακών κλώνων. Οι κλώνοι που χρησιμοποιήθηκαν για τα πειράματα ήταν δύο από τα βακτήρια Escherichia coli και Staphylococcus aureus και ένας από τα βακτήρια Pseudomonas aeruginosa, Salmonella typhimurium, Rhizobium leguminosarum και Bacillus subtilis.

Από τους ίδιους ερευνητές [Economakis et al. 1999], πραγματοποιήθηκε παρόμοια μελέτη σε φυτά των οποίων το θρεπτικό υπόστρωμα είχε διαφορετική σύσταση. Πιο συγκεκριμένα, όλα τα συστατικά του υποστρώματος ήταν τα ίδια με αυτά της προηγούμενης μελέτης, εκτός του ότι υπήρχαν διαφορετικές συγκεντρώσεις αζώτου. Το υπόλοιπο πείραμα πραγματοποιήθηκε κατά παρόμοιο τρόπο και στη συνέχεια ελέγχθηκε η αντιμικροβιακή δράση του αιθερίου ελαίου των παραπάνω φυτών σε κλώνους των βακτηρίων Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus hominis, Escherichia coli και Pseudomonas aeruginosa. Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγάλη αντιμικροβιακή δράση για όλους τους κλώνους με εξαίρεση αυτόν της Pseudomonas aeruginosa κατά πανομοιότυπο τρόπο με την προηγουμένως αναφερθείσα μελέτη.

Κάποιοι άλλοι επιστήμονες ασχολήθηκαν με την  αντιμυκητιασική δράση που μπορεί να έχει το αιθέριο έλαιο του δικτάμνου έναντι του μύκητα Penicillium digitatum [Daferera et al. 2000]. Το γεγονός αυτό οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η συνύπαρξη στο αιθέριο έλαιο του φυτού της θυμόλης και της καρβακρόλης έχει ως συνέπεια την εμφάνιση συνεργιστικού αποτελέσματος στην αναστολή της ανάπτυξης του μύκητα.

Το 2000 δημοσιεύτηκε μελέτη [Karanika et al. 2000], η οποία εξετάζει την επίδραση που έχει η παρουσία του αιθερίου ελαίου του φυτού στην ανάπυξη του ζυμομύκητα Yarrowia lipolytica. Στη μελέτη αυτή παρατηρήθηκε ότι προκαλούταν μεγάλη αναστολή της ανάπτυξης του ζυμομύκητα, η οποία όμως οφειλόταν στο γεγονός ότι τα υδατικά εκχυλίσματα του φυτού δημιουργούσαν ακατάλληλο περιβάλλον για τον ίδιο το ζυμομύκητα.

Τέλος, έχει βρεθεί από τους επιστήμονες [Vokou et al. 1993], ότι η χρήση του αιθερίου ελαίου του δικτάμνου μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο για να επιμηκύνει το χρόνο αποθήκευσης της
πατάτας, προστατεύοντάς την ταυτόχρονα από μικροβιακές μολύνσεις. Την άποψη αυτή τη στήριξαν σε πειράματα τα οποία έδειξαν ότι το αιθέριο έλαιο είχε ισχυρή αντιμικροβιακή ιδιότητα. Πιο συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι αυτό εμφάνιζε μέγιστη δράση κατά των κλώνων του Erwinia carotovora, αλλά και άλλων βακτηρίων που απομονώθηκαν από την επιφάνεια της πατάτας.

Ενδείξεις, θεραπευτική χρήση, εθνοφαρμακολογία

Επουλωτικές και στυπτικές ιδιότητες και για το λόγο αυτό θεωρείται φάρμακο για το στομάχι, αλλά και για τα αποστήματα και τα σπυριά (σαν κατάπλασμα). Καταπραΰνει τους πόνους του στομάχου και των εντέρων. Για τους παραπάνω λόγους συστήνεται σε διαταραχές, κολικούς και φλεγμονές του
γαστρεντερικού συστήματος. 

Είναι ευστόμαχο και πολύ χωνευτικό.

Σε πονοκεφάλους και πονόδοντους, κάνει καλό όταν μασάει κανείς για πολλή ώρα φύλλα δικτάμνου. Καταπολεμά την κακοσμία του στόματος και βοηθάει στην αντιμετώπιση ουλίτιδων.

Το αφέψημά του είναι διουρητικό [Μπαζαίος 1986].

Ως εμμηναγωγό φημίζεται ότι βοηθάει σε περιπτώσεις αμηνόροιας, που προέρχεται από εξάντληση του οργανισμού (έλλειψη περιόδου).

Συνιστάται σε νευρικές διαταραχές, νευρικούς πονοκεφάλους και άλλα νοσήματα του νευρικού συστήματος, εξαιτίας των καταπραϋντικών ιδιοτήτων που εμφανίζει.

Για τις αντισηπτικές του ιδιότητες χρησιμοποιείται σε διαλείποντες πυρετούς, γρίπες και κρυολογήματα.

Η ρίζα του ως αλοιφή βρίσκει χρήση κατά της ισχυαλγίας, ενώ ο χυμός του καταναλώνεται μέσα σε κρασί για να θεραπεύσει τα δαγκώματα φιδιού.

Μερικοί συνιστούν τη χρήση του στο σκορβούτο.

ΔΙΚΤΑΜΟΣ ΚΡΗΤΗΣ

http://www.myhealthmarket.gr/